Cây lúa

Bệnh đạo ôn trên cây lúa

Bây giờ đã sang nửa tháng 7 nhưng mưa vẫn không đáng kể. Ruộng lúa thiếu nước. Thiếu nước dẫn đến không thể bón phân được nhất là những vùng sử dụng nước trời gieo vùi đón mưa.

Nguy hiểm hơn, giữa mưa nắng xen kẽ, nhiệt độ cao, ẩm độ cao thích hợp cho bệnh đạo ôn trên cây lúa ( Pyricularia oryza) phát triển mạnh gây hại. Nhiều địa phương, bệnh hại rất nặng, với tỷ lệ bệnh lên đến 20-30%. Một số giống lúa nhiễm nặng lên đến 60-70% làm cho đám ruộng gần như phải bỏ hẳn. Một số bà con nông dân không nhận diện được bệnh, chỉ biết là cháy lá nên ngoài việc mua thuốc trừ cháy lá để phun còn tăng cường thêm phân bón lá. Hiệu quả không thấy đâu mà còn ngược lại gây cháy hơn.

Bệnh đạo ôn là một trong những bệnh hết sức nguy hiểm trên cây lúa do nấm gây hại. Khi ruộng lúa bị bệnh này cần chú ý một số vấn đề sau:

-Ngưng bón phân kể cả phân bón lá, tập trung sử dụng thuốc phun trừ ít nhất 2 lần liên tục cách nhau 7-10 ngày để tiêu diệt bệnh.

-Sử dụng thuốc đặc hiệu gốc Tricyclazole như Trizol 20wp, Beam 75wp, Filia… hoặc các thuốc trừ bệnh khác Kasai, Fujione 40EC, Iso one 40EC, Rabcide 30WP...
- Sau khi trừ bệnh xong mới bón phân trở lại. Chú ý cung cấp thêm phân bón lá.
Khi lúa ra lá non mà không bị các đốm cháy hình thoi thì lúc đó mới hết bệnh.

cây cacao

Cây cacao

3/ Trồng cây:

a) Mật độ và khoảng cách:

Hiện nay khoảng cách trồng thuần hợp lý cho cả cây ca cao lai và cây ghép là 3 x 3 m. Đối với ca cao trồng xen trong vườn cây lâu năm, tùy mật độ và loại cây trồng đã có sẵn để bố trí mật độ trồng cho thích hợp. Thường nếu trồng ca cao xen với cây điều hoặc cây dừa thì mật độ ca cao có thể từ 400 – 700 cây/ ha, chỉ nên trồng cây ca cao ở giữa các hàng và giữa các cây của cây trồng chính, trừ trường hợp vườn cây trồng chính đã già cỗi, cây ca cao trồng để thay thế cây trồng chính.

b) Chuẩn bị hố trồng:

Ở vùng đất cao cần đào hố khi trồng ca cao, còn vùng đất thấp như ĐBSCL có mực thủy cấp cao và bị ảnh hưởng bởi nước triều thì có thể trồng bằng mặt hoặc lên mô thay vì đào hố, nhưng phải chú ý cung cấp đủ nước cho cây vào mùa khô. Nếu đào hố thì hố lớn nhỏ tùy theo lý hóa tính đất và lượng phân hữu cơ sử dụng, thường hố trồng khoảng 40 x 40 x 50 cm. Sau khi đào hố, cần trộn 100 g phân lân, 200 g vôi, kết hợp với thuốc Furadan hoặc Confidor và 3 – 5 kg phân chuồng hoai đưa vào hố ủ trước khi trồng một tháng.

c) Trồng cây:

Chọn những cây con khoẻ, không sâu bệnh, lá phát triển đều, màu xanh đậm, thân cứng cáp, không dị dạng; không chọn những cây mới ra lá non mà nên chờ khi lá non đã thuần thục mới đem trồng. Cây con đạt tiêu chuẩn đem trồng là từ 4 – 6 tháng tuổi, có chiều cao khoảng 30 – 50 cm. Cây phải được tưới đẫm nước trước khi đem trồng, vận chuyển cây nhẹ nhàng, tránh làm long gốc, dập lá và tổn thương bộ rễ. Nên trồng cây lúc sáng sớm hoặc chiều mát.

- Nên phun thuốc Confidor vào đáy hố trước khi trồng và sau khi trồng xong cần phun thuốc lại trên mặt đất nơi hố trồng và toàn thân cây để phòng trị mối và cả các côn trùng chích hút, ăn lá ca cao.

- Cắm cọc cố định cây con vừa trồng để tránh gió lay.

- Tưới nước cho cây ngay sau khi trồng.

- Dùng cỏ, rơm, vỏ dừa, lá khô… tủ gốc giữ ẩm cho cây nhưng không nên đặt sát gốc cây dễ truyền nấm bệnh cho cây.

- Nếu chưa đủ bóng che, cần che bóng tạm thời cho cây bằng các vật liệu như lá dừa, lưới che sáng, bao phân, lá tranh, lá bắp, cỏ khô…để có thể cản được 50 – 75% ánh sáng trực tiếp chiếu xuống cây.

d) Trồng dặm cây chết:

Kiểm tra vườn thường xuyên để phát hiện cây chết và trồng dặm lại ngay. Nếu để lâu cây trồng dặm sau sẽ không đủ sức cạnh tranh với những cây đã lớn.

cây cacao

Kỹ thuật trồng cây cacao ( phần 1)

1/ Chuẩn bị bóng che:

a) Trồng cây che bóng:

Cây che bóng phải được trồng khoảng 6-12 tháng trước khi trồng ca cao.

Cây ca cao cần 50-75% bóng che cho 2-3 năm đầu để phát triển tốt và ổn định. Sau đó, cây ca cao chỉ cần được che 25% trong suốt thời gian còn lại.

* Cây che bóng thích hợp cho ca cao cần có các tiêu chuẩn:

- Cây lớn nhanh

- Tán lá thưa và phân bố đều, không rụng lá trong mùa khô

- Có giá trị kinh tế

- Không cạnh tranh dinh dưỡng mạnh

- Không có cùng loại sâu bệnh gây hại với cây ca cao

* Một số loại cây có thể sử dụng làm cây che bóng cho ca cao như:

- Cây ăn trái: nhãn, sầu riêng, chôm chôm, cam chanh, chuối

- Cây công nghiệp dài ngày: dừa, điều

- Cây khác: so đũa, muồng hoa vàng, muồng đen, sao đen, vông nem, anh đào giả, xoan đào, cây cau, keo dậu, …

Đối với ca cao trồng xen trong vườn cây lâu năm: căn cứ vào yêu cầu về mức độ che bóng và vị trí cây ca cao trong vườn để quyết định việc trồng cây che bóng như thế nào; đảm bảo cho cây ca cao có đủ độ bóng râm phát triển nhưng không bị thiếu ánh sáng hoặc bị ánh sáng chiếu trực tiếp vào cây quá nhiều.

Có 2 loại cây che bóng:

* Cây che bóng vĩnh viễn:

Là cây trồng xen với ca cao và tồn tại suốt chu kỳ sinh trưởng của cây ca cao. Cây che bóng vĩnh viễn có thể được trồng trước như keo dậu, anh đào giả, cây cau, vông nem hoặc trồng xen ca cao vào những nơi đã có sẵn bóng che như dưới tán dừa, điều, sầu riêng, rừng đã tỉa thưa.

* Cây che bóng tạm thời:

Là những cây trồng xen dùng che bóng cho ca cao trong thời kỳ kiến thiết cơ bản và sẽ được đốn bỏ hay tự chết khi cây ca cao lớn, thường là những cây tăng trưởng nhanh như muồng hoa vàng, chuối, keo dậu… Khi cây che bóng tạm thời chưa đủ bóng che cho cây con thì có thể dùng bất kỳ vật liệu nào sẵn có để che bóng tạm như lá dừa, lá mía, tranh, thân bắp, liếp tre, bao đựng phân bón…

b) Chăm sóc cây che bóng:

Để trồng thành công cây ca cao thì bóng che là một yếu tố quyết định do đó cây che bóng cũng cần phải được bón phân, tưới nước, phòng trừ sâu bệnh để sinh trưởng phát triển tốt nhằm tạo bóng che hợp lý cho cây ca cao.

2/ Chắn gió cho vườn ca cao:

Cây chắn gió được trồng thành từng hàng, khoảng cách giữa các hàng được xác định bằng 20 lần chiều cao cây. Các loại cây như: muồng đen, mít, xoài, keo dậu, xoan, dầu, keo lai… đều có thể sử dụng để làm hàng cây chắn gió. Hàng cây chắn gió có thể kết hợp bởi nhiều loại cây với dạng lá và độ cao khác nhau sẽ tăng hiệu quả chắn gió.